Hafızanın sıhhati/sağlığı üzerine

Giriş

Otla samanla, vitaminlerle, takviye gıdalarla, kafaya ilaç sürmekle beyin gelişmez. Beslenme elbette önemlidir. Sağlıklı beslenip, düzenli fiziksel egzersiz yapanların beyinleri elbette iyi olacaktır. Fakat bunlar tek başına yeterli değildir.

Zekanın bir kısmı aileden bize mirastır. Fakat genler o kadarda önemli değildir. Genetik faktörü, %30-40 etkili ise çevre faktörü beynimizi %60-70 etkilemektedir. Çevremizde entelektüel kimseler var ise sizde bu kimselere benzeyeceksinizdir. Netice: Ailenizin ve çevrenizin entelektüel durumu sizin durumunuzu belirler.  

Bölüm I

Duygu-arzu-disiplin-uyku

Hafıza kayıt sistemimizdir. Bir şeyin hafızaya alınması için duygu gerekir. Negatif duygular, pozitif duygulara göre daha çok akılda kalıcıdır. Buna misal olarak denir ki, İnsan başından geçen kötü bir olayı unutmaz. Buradan da anlaşılıyor ki ‘duygu öğrenmek için önemli bir faktördür’. Bir şeyi severek kavramak, anlamını bilmek, bağlantılar kurmak ile duygular işin içine katılmış olur. Bütün bunlardan anlaşılıyor ki ‘Öğrenme aşamasında duygularımızı da işin içine katmalıyız.’

Öğrenmedeki diğer faktörler ise arzu ve disiplindir. Arzu ve disiplinli bir çalışma ile insanın entelektüel kapasitesi artacaktır. Öğrenme arzunuzu körükleyecek sebepler arayın. Mesela sizi ilime/bilime teşvik eden arkadaşlarınız, öğrenme arzunuzu arttıracaktır. Buna ek olarak öğrenme arzunuzun artması için bilim insanlarını takip etmeli, hayatlarını okumalı kendinize dersler çıkarmalısınız.   

Disiplinli bir şekilde çalışılmaz ise öğrenmek zorlaşacaktır. Bu yüzden programlı ve düzenli bir şekilde çalışılmalıdır. 1 haftalık programlar hazırlanmalı ve bunlara harfiyen uymalıdır. Hazır bilgiye de konmamalıdır zira bu beyni tembelleştirecektir. Beyini daima zorlamalıdır.

Bir diğer önemli faktör uykudur. Protein uyulurken yapılır. Yani Bir şey belleğe uyku ile alınır. Gün içinde yapılan işler gece uykusunda proteinler ile beyine kaydedilir. Uykuyu engellerseniz. Bilgi beyne yazılmaz. Hatta gece uykusu uyumaz iseniz, okuduklarınız %60-70 oranında beyninize daha az yazılmış olacaktır. Netice: Sağlıklı ve düzenli uyku beyni dinlendirir, kuvvetlendirir.  

Bölüm II

Ezber üzerine

Dil öğrenmek yani ezber yapmak hafızayı en çok kuvvetlendiren etkenlerin başında gelir. Okunan kitaplardaki sözler şiirler deftere kaydedilip ezberlenmeye çalışılmalıdır. Ezberlemek için iyi konsantre olmak gerekir. Akılda, yemek, iş, kadın, para kalırsa ezberlenecek şey ezberlenemez. Hafızada bir anda kuvvetlenmez, zamana ihtiyaç vardır. Ezberlenen şeyler arttıkça hafızada kuvvetlenir. Ezberler sabah vakitlerinde yapılmalıdır.

Bir kitabı okurken sonradan hatırlamak maksadıyla okumak gerekir. Hafızanıza almak istediğiniz şeyi tekrar edip, konu içindeki ön plana çıkan kelimeleri tespit edip onlar üzerine yoğunlaşmak önemlidir. Sesli olarak okumalı, sesli olarak anlatıp/düşünmelidir. Ve son olarak yazı yazmak ihmal edilmemelidir. Bir yazma sekiz okumaya bedeldir demişler. Bütün bunlar yapılarak bilgi daha iyi hatırlanacaktır.

Bölüm III

Gıdalar

Unutkan biri iseniz tıbben icab eden tahlilleri yapmalısınız. Vücudunuzda neyin eksik olduğunu öğrenmeniz gerekmektedir. Tıbben eksiğiniz/sorununuz yok ise Protein bakımından yüksek besinleri yemelisiniz. Bundan başka Bal şerbeti içilmesi hem enerji verir hem de hafızayı kuvvetlendirir. Üzümün şekeri de beyin için çok faydalıdır. Eski medrese talebeleri üzüm ve kereviz tüketirlerdi. Sabahları 21 tane çekirdekli kuru üzüm yemekte tavsiye edilmiştir.

Kuru yemişler, balık et ve yumurta, beyin sağlığı için önemlidir. B12, hafıza için önemli bir vitamin olup en çok hayvani gıdalarda görülür. Eski tıp kitaplarında dahi etin bilhassa kuzu etinin beyine faydası üzerinde durulmuştur. Bunlardan başka D3 vitamini önemlidir. Omega3  almayı da ihmal etmemek gerekir. Takviye olarak Apitera’nın mind isimli takviyesi alınsa güzel olur. Hiç işe yaramasa en azından sizi psikolojik olarak motive edecektir.

Bunlardan başka günlük olarak yapılacak şeyler vardır. Sade Türk kahvesi içilebilir. Günde 2 tane yeşil çay beyine faydalıdır. Bitter çikolata yenebilir. Su içmeyi de ihmal etmemek gerekir.

Asırlar öncesinde yazılmış kitaptan bir terkip:

-biberiye-siyah üzüm-fıstık eşit miktarda sarımsak gibi dövülür günde 10 gram yense beyine faydası olduğu söylenmiştir.

Bölüm IV

Bu bölüm daha ziyade inançlı kimselere hitap etmektedir.

Risale-i Kuşeyriyye'de "İnsanın gözü harama bakarsa, hafıza zayıflar." Buyrulmaktadır. İsyanın/günahın unutkanlık getirdiği üzerine onlarca söz vardır. Bütün bunlar demek oluyor ki günahlar hafızanın zayıflamasının en büyük etkenidir. İnsan dışarı çıkarsa önüne bakmalıdır. Ayağının ucuna bakmalıdır ki bu Müslümanlarca bir prensiptir. Namahreme bakmak hafızayı zayıflatır. Takvalı kimsenin hafızası kuvvetli olur, bakınız bugün Tillo’da ezberinde 20.000-50.000 sayfa olan alim zatlar vardır.

Hazreti Ali buyurmuştur “üç şey hafızayı kuvvetlendirir bunlar ise ‘Misvak-oruç-kur’an okumaktır’ Bu üç şey hafızayı kuvvetlendirir. Bilhassa namazda zammı sure olarak ala suresinin okunması tavsiye edilmiştir. Orucun hafızayı kuvvetlendirdiği ise tıbben sabittir. Aç iken midemiz de bir hormon salgılanır. Bu hormonun(ghrelin) Hafızaya ve sinir hücrelerine faydası vardır. Açlığın zekaya faydası aynı zamanda hadisi şerif ile de bildirilmiştir.

Tövbe-namaz-teheccüd namazı-abdestli dolaşmak bunlarda unutkanlığı gidericidir. Teheccüd namazı aynı zamanda yüzü de güzelleştirir. Abdestli iken okunan ilimden daha ziyade feyz alınır, aynı zamanda abdest idrakimizi/anlayışımızı açan bir etkendir. Bundan başka her farz namazdan sonra “Ya rahmanu celle celalühü” 100 kere tekrar edilse zekanın açılacağı bildirilmiştir.

Zekanın artışı bahsinde dua ve çeşitli ayetlerin okunması tavsiye edilmiştir. Bunlar talep edildiği takdirde ilerleyen zamanlarda bir başka yazıda zikredilecektir.